uniQure krijgt groen licht om testen van HD-gentherapie te hervatten

In augustus 2022 kondigde uniQure een pauze aan in nieuwe aanmeldingen voor hun studie van AMT-130, een HD-gentherapie die via hersenoperatie wordt toegediend. De beslissing werd genomen nadat 3 van de 14 deelnemers die een hoge dosis van het medicijn hadden ontvangen ernstige bijwerkingen ervoeren na de procedure. De Data Safety Monitoring Board (DSMB) van de studie, een onafhankelijk panel van experts die de veiligheid van het medicijn tijdens de studie volgen, hebben sinds augustus zorgvuldig de veiligheidsgegevens beoordeeld. Ze hebben onlangs bepaald dat nieuwe hoge dosis operaties kunnen doorgaan, met wat extra monitoring voor deelnemers. Laten we het hebben over dit nieuws en wat het betekent voor AMT-130 in de toekomst.

Wat is AMT-130?

AMT-130 is de eerste gentherapie ontworpen voor de ziekte van Huntington. Gentherapieën gebruiken kunstmatig genetisch materiaal om de schade veroorzaakt door een defect of ontbrekend gen te verminderen. AMT-130 is een “eenmalige” therapie, wat betekent dat het slechts één keer hoeft te worden toegediend en de effecten permanent zijn.

In het geval van AMT-130 worden instructies om de huntingtin genetische boodschap te blokkeren verpakt in een onschadelijk virus. Dit virus wordt via operatie met ultradunne naalden naar verschillende delen van de hersenen gebracht, zodat het medicijn door de hersenen wordt verspreid.

Het resultaat is dat veel hersencellen minder huntingtin-eiwit produceren, met als doel de progressie van de ziekte van Huntington te vertragen. AMT-130 kan succesvol huntingtin verlagen bij dieren, en er loopt een studie bij mensen.

Een samenvatting van wat we weten over de studie

Sinds medio 2020 voert uniQure een veiligheidsstudie uit, bekend als een Fase I/II studie, van AMT-130. Dit is een zeer kleine studie, waarbij 26 mensen in de VS betrokken zijn, en nog eens 15 in Europa.

De Amerikaanse tak van de studie behelst een placebo, wat betekent dat 10 van degenen die de operatie ondergaan een “schijnprocedure” zullen hebben, waarbij ze geen AMT-130 ontvangen. Van de 16 die wel AMT-130 ontvangen, krijgen 6 mensen een lage dosis en 10 een hoge dosis. In de Europese tak van de studie is er geen placebo, en krijgen 6 mensen een lage dosis en 9 een hoge dosis AMT-130.

In juni 2022 deelde uniQure een positieve update over het eerste jaar van gegevens van de lage dosis groep van de Amerikaanse studie. De lage dosis AMT-130 leek veilig met beperkte bijwerkingen, en er waren vroege tekenen van huntingtin-verlaging bij een paar deelnemers voor wie gegevens beschikbaar waren.

Toen, in augustus, kwam er moeilijker nieuws: in de hoge dosis groep ervoeren 3 mensen ernstige neurologische problemen na de operatie. Op aanbeveling van de Data Safety Monitoring Board pauzeerde uniQure nieuwe hoge dosis operaties. Op dat moment hadden 24 van de 26 geplande Amerikaanse studiedeelnemers al een operatie ondergaan, en 10 van de 15 in Europa. Ze kondigden aan dat een beslissing over de volgende stappen later in de herfst zou komen, om de DSMB de kans te geven de gegevens grondiger te beoordelen.

Wat we leerden van de recente update

Sinds augustus heeft de DSMB een grondiger beoordeling van de gegevens uitgevoerd. Op 2 november deelde uniQure een persbericht evenals een verklaring gericht aan HD-families. Ten eerste deelden ze dat de ernstige bijwerkingen nu zijn verdwenen bij die drie hoge dosis deelnemers. Ten tweede lieten ze de gemeenschap weten dat de resterende hoge dosis operaties zullen doorgaan zoals gepland. De 2 resterende Amerikaanse deelnemers zijn al ingeschreven voor de studie, en uniQure hoopt de laatste 5 Europese deelnemers in de eerste helft van 2023 in te schrijven.

Ten slotte deelde uniQure wat de DSMB aanbeval voor de resterende operaties: na de procedure zullen deelnemers 2 weken nauwer worden gemonitord, inclusief een persoonlijk bezoek op dag 7 na de procedure. Dit zal de studieartsen helpen beslissen of ze medicijnen moeten voorschrijven om eventuele immuunreacties in de weken na de operatie te helpen beheersen. Dit is waarschijnlijk wat de ernstige bijwerkingen veroorzaakte, zoals zwelling, verwarring en hoofdpijn.

Vooruitgaan en wachten op meer nieuws

De algemene boodschap voor de HD-gemeenschap is dat uniQure’s studie van AMT-130 zal doorgaan zoals gepland. Wat dit betekent is dat uniQure nog steeds op schema ligt om de laatste gegevens van de Amerikaanse studie in het tweede kwartaal van 2023 aan te kondigen. Met meer gegevens krijgen we waarschijnlijk een beter beeld van of AMT-130 veilig kan worden getest in een grotere studie voor HD, een die de effectiviteit zou testen bij het vertragen van HD-symptomen.

De manier waarop deze studiepauze werd geïmplementeerd en opgeheven toont het belang aan van onafhankelijke gegevensmonitoring, die in elke klinische studie is ingebouwd. In dit geval stelde de pauze de DSMB in staat om verder onderzoek te doen en veranderingen aan te bevelen die deelnemers veiliger zouden houden. Dat is absoluut van het grootste belang voor ons allemaal die baat hebben bij medisch onderzoek, vooral de moedige mensen die de eersten zijn om een ongekende experimentele therapie te ontvangen.

Bovenal brengt dit nieuws hernieuwde hoop en illustreert het dat een wegversperring in klinisch onderzoek niet altijd het einde van de weg is!

Meer informatie

• Brief aan HD-gemeenschap van uniQure
• Persbericht van uniQure