Dimebon: teleurstellend bij Alzheimer, maar het zou kunnen werken bij de ziekte van Huntington
Dimebon – teleurstellende resultaten in een Alzheimer-studie, maar er blijft hoop voor de ziekte van Huntington
Geschreven door Dr Jeff Carroll 8 oktober 2012 Bewerkt door Professor Ed Wild Vertaald door Hans van der Leer Origineel gepubliceerd op 23 december 2010
Dimebon, een medicijn ontwikkeld in Rusland als een middel tegen allergie, wordt onderzocht als een mogelijke behandeling ter verbetering van de denkproblemen binnen de ziekte van Huntington (ZvH). Er was teleurstelling toen een recente, grote studie in de Verenigde Staten naar Dimebon bij de ziekte van Alzheimer geen positieve resultaten liet zien, maar er blijft hoop voor de ZvH, aangezien de DIMOND studie wordt voortgezet in heel Europa.
Wat is Dimebon?
Dimebon, ook wel bekend als latrepirdine, wordt momenteel getest om erachter te komen of het een potentieel voordeel zou kunnen hebben voor patiënten met de ziekte van Huntington (ZvH). Het medicijn heeft een unieke geschiedenis - het werd voor het eerst gebruikt in Rusland als een antihistamine om allergieën te behandelen, waarna wetenschappers - die behandelingen zochten voor de ziekte van Alzheimer - ontdekten dat het een positief effect had in cellen en diermodellen.
Het eerste succes bij de ziekte van Alzheimer
Gebaseerd op deze laboratoriumresultaten, werd een klein ‘open label’ onderzoek uitgevoerd in Rusland met 14 Alzheimer-patiënten. Deze studie wees op symptoomverbetering bij Alzheimer-patiënten na behandeling met Dimebon. Een open label onderzoek houdt in dat zowel artsen als patiënten weten dat het medicijn wordt toegediend. Open label onderzoeken zijn echter vatbaar voor vertekening door het placebo effect; dat mensen zich beter voelen ondanks dat ze een pil slikken die niet werkt (een placebo). Met het oog op de positieve resultaten in die kleine open label studie, werd er een groter aantal Alzheimer patiënten gerekruteerd in Rusland om placebo-gecontroleerd, dubbelblind onderzoek te doen. In dit onderzoek kreeg een gedeelte van de deelnemers een placebo (pillen zonder medicijn), terwijl anderen het medicijn ontvingen. Bij dubbelblind onderzoek weten geen van beiden - zowel artsen als patiënten - wie de placebo of het medicijn ontvangt. Dergelijke studies zijn daardoor meer robuust om te onderzoeken of een medicijn wel of niet werkt.
Deze placebo-gecontroleerde, klinische studie toonde aan dat er na het gebruik van Dimebon verbeteringen optraden in het denkvermogen, gedrag en dagelijks functioneren van patiënten met de ziekte van Alzheimer. In vergelijking met de reeds beschikbare medicijnen tegen de ziekte van Alzheimer, was de omvang van deze verbetering verrassend, en dit leidde dan ook tot groot enthousiasme in het werkveld.
Dimebon en de ZvH: de DIMOND en HORIZON studies
Aangezien de ziekte van Alzheimer en de ZvH een aantal gemeenschappelijke kenmerken delen, werden er klinische studies opgezet om te onderzoeken of Dimebon net zulke gunstige effecten zou hebben bij ZvH-patiënten. Eerst werd er een onderzoek van 3 maanden (DIMOND) uitgevoerd om na te gaan of Dimebon getolereerd werd door ZvH-patiënten. Deze studie liet zien dat Dimebon veilig was, en stelde dat behandeling met dit medicijn een verbetering van de mentale prestaties tot gevolg zou hebben.
Deze positieve resultaten leidden tot een grotere, langer durende klinische studie, bekend als HORIZON. Langere studies van dit type staan bekend als 'Fase III’, en deze zijn noodzakelijk om goedkeuring te krijgen om een nieuw medicijn op de markt te brengen. De HORIZON studie is nu nog bezig.
Grote ziekte van Alzheimer-studie leidt tot teleurstelling
In de tussentijd is een belangrijke fase III studie naar Dimebon bij de ziekte van Alzheimer afgerond in Noord Amerika, Europa en Zuid Amerika. Bij dit zes maanden durende onderzoek waren bijna 600 patiënten betrokken. In tegenstelling tot eerdere studies, toonde deze trial geen voordeel van een behandeling met Dimebon. De redenen voor het verschil tussen de onderzoeken zijn dan ook een mysterie. We weten niet waarom de fase III studie is mislukt, hoewel dit vaker voorkomt in dit stadium. Helaas is het ook gebruikelijk om tegenstrijdige resultaten te zien tussen fase II en III studies.
Ondanks de tegenvallende resultaten van het onderzoek naar Dimobon bij de ziekte van Alzheimer, blijven de redenen voor het doen van de HORIZON studie bestaan. De positieve resultaten van DIMOND suggereren dat Dimebon mogelijk wat van de denkproblemen (cognitieve problemen) verbonden aan de ZvH zou kunnen verlichten. Momenteel zijn er behandelingen beschikbaar tegen de bewegingssymptomen van de ZvH, maar er is nog geen medicijn goedgekeurd wat helpt tegen de verwoestende cognitieve symptomen ervaren door patiënten. Hopelijk zal de snelle voltooiing van de HORIZON studie antwoord op deze vraag geven voor de ZvH-gemeenschap.
