Mei 2025: Deze maand in onderzoek naar de ziekte van Huntington

Mei was een maand vol spannende onderzoeken en we hebben de hoogtepunten voor je op een rijtje gezet – geen labjas nodig! Van genetische mysteries tot veranderingen in het gezichtsvermogen en tandheelkundig bewustzijn: onderzoekers ontdekten deze maand fascinerende dingen over de Ziekte van Huntington (HD). En we hoorden een spannende klinische trial update van PTC Therapeutics. Maak je vast voor een korte rondleiding door de nieuwste ontdekkingen die ons helpen meer te weten te komen over de Ziekte van Huntington en die ons dichter bij een behandeling brengen.

Defecte assemblagelijn: Eiwitproductieproblemen bij de ziekte van Huntington

Nieuw onderzoek werpt een nieuw licht op de wereld van eiwitproductie – en hoe het er bij HD aan toe gaat. Een nieuw onderzoek onthulde dat het gemuteerde huntingtin eiwit zich niet alleen op zichzelf misdraagt – het knoeit ook met de hele eiwitproductie in de cel.

Stel je voor dat een kapot onderdeel de lopende band verstopt en overal chaos veroorzaakt! In HD kan zelfs een klein beetje van dit schurkeneiwit de fijn afgestelde kwaliteitscontrolesystemen van de cel verstoren. De onderzoekers ontdekten ook een kleine schakelaar in het HTT-gen die de disfunctie nog verder zou kunnen versterken. Het grote idee? In plaats van ons alleen te richten op de giftige eiwitten zelf, kunnen we misschien de machines repareren die ze verstoren.

Wat goed is voor je hart is goed voor je hersenen: Nieuw onderzoek legt verband tussen hart- en vaatgezondheid en hersenveroudering

Er lijkt een verband te bestaan tussen een gezond hart en gezonde hersenen. Uit een nieuw onderzoek blijkt dat het volgen van de “Life’s Simple 7” richtlijnen van de American Heart Association – zoals goed eten, bewegen en de bloeddruk onder controle houden – niet alleen goed is voor je hart, maar ook leidt tot lagere niveaus van neurofilament light (NfL), een eiwit dat de gezondheid van de hersenen beïnvloedt, kan wijzen op schade aan hersencellen en een belangrijke biomarker is geworden in het onderzoek naar hartaandoeningen.

Deelnemers met een betere cardiovasculaire gezondheid hadden significant lagere NfL-niveaus, wat duidt op minder neuronale schade. Over een periode van tien jaar vertoonden degenen met een hoge hartgezondheidsscore een langzamere stijging van de NfL-niveaus in vergelijking met degenen met een lagere score. Hoewel het onderzoek geen vergelijkbaar verband vond met een andere biomarker, totaal tau, onderstrepen de bevindingen het potentieel van hartgezonde gewoonten bij het beschermen van de gezondheid van de hersenen, vooral voor mensen die risico lopen op neurodegeneratieve ziekten zoals de ziekte van Huntington.

Opwinding en verwachting als PTC’s medicijn tegen de ziekte van Huntington een belangrijke horde neemt naar Sprint Home

Misschien wel de meest opwindende update van deze maand was het nieuws uit de wereld van klinische studies naar HD! De dagelijkse pil van PTC Therapeutics, votoplam (voorheen PTC-518), toonde veelbelovende resultaten in de Fase 2 klinische studie PIVOT-HD. De studie voldeed aan het primaire doel door effectief de niveaus van het huntingtine-eiwit te verlagen, een belangrijke strategie die in de kliniek wordt onderzocht voor de behandeling van HD. Belangrijk is dat votoplam een gunstig veiligheidsprofiel liet zien, waarbij geen ernstige bijwerkingen werden gerapporteerd.

Daarnaast (en dat is zeker het spannendst!) suggereren vroege gegevens potentiële voordelen in het vertragen van de ziekteprogressie, vooral bij mensen met stadium 2 van HD, zoals gemeten door sommige biomarkers en klinische beoordelingen. Hoewel verdere analyse nodig is, geven deze bevindingen hoop op een nieuwe, gemakkelijke behandelingsoptie voor de HD-gemeenschap.

De volgende stappen zijn dat PTC meer in de gegevens gaat graven en deze vervolgens met hun nieuwe partner, Novartis, doorneemt. Het is nog niet duidelijk of ze de gegevens die ze al hebben zullen gebruiken om versnelde goedkeuring aan te vragen bij regelgevende instanties of dat ze een grotere fase 3-studie voor votoplam zullen starten. We houden dit nauwlettend in de gaten en houden je op de hoogte als we meer weten!

Van genetische mysteries tot veranderingen in het gezichtsvermogen en bewustzijn van het gebit: onderzoekers hebben deze maand fascinerende dingen ontdekt over de Ziekte van Huntington (HD).

De genetische rivier bevaren: Hoe kleine variaties het verloop van de ZvH kunnen veranderen

Nieuw onderzoek deze maand nam ons mee op een reis door de genetische rivier van het HD-gen. Onderzoekers ontdekten dat kleine veranderingen – zoals ontbrekende of dubbele genetische “dammen” in de DNA-sequentie – de stroming van de rivier dramatisch kunnen veranderen, waardoor het begin van de symptomen van HD mogelijk met meer dan tien jaar wordt verschoven. Deze zeldzame variaties, bekend als LOI-varianten (Loss of Interruption), beïnvloeden de stabiliteit van de CAG- en CCG-herhalingsgebieden in het HTT-gen.

Hoewel deze genetische eigenaardigheden ongewoon zijn, bieden ze waardevolle inzichten in waarom sommige mensen HD eerder ontwikkelen dan verwacht, vooral degenen in de diagnostische “grijze zone” met tussenliggende herhalingslengtes tussen 27 en 29 CAG’s. Dit onderzoek onderstreept de complexiteit van de genetica van HD en benadrukt het belang van het begrijpen van deze subtiele variaties als we op weg zijn naar nauwkeurigere diagnoses en behandelingen.

Rood licht, groen licht: hoe de ZvH genetische stoplichten beïnvloedt

Deze maand namen we ons mee op een ritje door de genetische kruispunten van HD, waarbij duidelijk werd hoe de ziekte het cellulaire verkeerssysteem in de war schopt. Normaal gesproken worden onze genen gereguleerd door epigenetische “stoplichten” – chemische signalen die de genen vertellen wanneer ze moeten stoppen (rood) of gaan (groen).

Bij HD werken deze signalen niet goed, waardoor sommige genen, vooral die betrokken zijn bij de vroege hersenontwikkeling, op groen blijven staan terwijl ze eigenlijk rood zouden moeten zijn. Deze misregulatie leidt ertoe dat neuronen zich gedragen alsof ze zich in een eeuwigdurende ontwikkelingsfase bevinden, wat hersenveroudering en disfunctie kan versnellen.

De gebruikelijke moleculaire “verkeersagenten” PRC1 en PRC2, die de orde moeten helpen bewaren, lijken te worden overweldigd of vervangen door minder effectieve versies, waardoor het probleem erger wordt. Inzicht in deze epigenetische verkeersopstopping opent nieuwe mogelijkheden voor potentiële therapieën gericht op het herstellen van de juiste genregulatie en het vertragen van de progressie van de ziekte.

Het oog van de geest ontsluiten: hoe de ziekte van Huntington verandert hoe we de wereld zien en verwerken

Een ander onderzoek zoomde in op iets dat we vaak als vanzelfsprekend beschouwen: hoe onze hersenen betekenis geven aan wat we zien. Voor mensen met HD kan het herkennen van gezichten, het lezen van een boek of zelfs het navigeren door een supermarkt verrassend lastig worden. Onderzoekers in Spanje deden een aantal slimme tests op het gebied van visueel denken, zoals het tekenen van vormen uit het hoofd, om erachter te komen wanneer en hoe deze uitdagingen zich voordoen.

De plotwending? Subtiele veranderingen in het visuele geheugen kunnen zichtbaar worden nog voordat de klassieke symptomen van HD optreden. Dit biedt een kans op een eerdere diagnose en betere planning. Het gaat namelijk niet alleen om wat de ogen zien, maar ook hoe de hersenen het interpreteren. Als deze veranderingen in een vroeg stadium worden opgemerkt, kunnen mensen worden aangemoedigd om nuttige visuele geheugensteuntjes te gebruiken die een groot verschil kunnen maken in het dagelijks leven.

DNA-herstel bij de ziekte van Huntington: Niet op niveau?

Er is steeds meer bewijs dat HD invloed heeft op DNA-reparatie. Een nieuwe studie van het team van Dr. Ray Truant laat zien dat uitgebreide HTT de productie vertraagt van een belangrijk DNA-herstelmolecuul genaamd PAR, dat beschadigd DNA gewoonlijk markeert. Zonder voldoende PAR laten HD-cellen de schade zich opstapelen, waardoor mogelijk de uitbreiding van die schadelijke CAG herhalingen, die de ziekte veroorzaken, wordt aangewakkerd.

Het goede nieuws? Het repareren van de fixeer zou kunnen helpen. Het op peil brengen van de HD cellen – door het verhogen van PAR – zou de cellen de herstelstimulans kunnen geven die ze nodig hebben om terug te vechten tegen de progressie van de ziekte. Het is nog vroeg, maar deze storing in de reparatieploeg zou wel eens kunnen wijzen op een nieuwe manier om de ZvH onder controle te houden.

Let op je mond: Ziekte van Huntington en mondgezondheid

HD kan een verwoestende invloed hebben op de mondgezondheid. Uit een recent onderzoek blijkt dat mensen met HD te maken hebben met veel uitdagingen op tandheelkundig gebied: bewegingsproblemen maken tandenpoetsen lastig, veranderingen in het voedingspatroon werken in het voordeel van voedingsmiddelen die gaatjes veroorzaken en veel tandartsen zijn niet voorbereid op de unieke behoeften van HD-patiënten. Voeg daar angst, financiële druk en mobiliteitsproblemen aan toe en het is geen wonder dat tandheelkundige zorg vaak aan de kant wordt geschoven.

Maar er is hoop! Het artikel benadrukt dat tandartsen met de juiste kennis en voorbereiding een significant verschil kunnen maken. Door de impact van HD te begrijpen en zorgstrategieën aan te passen, kunnen ze patiënten helpen een gezondere lach te behouden en hun kwaliteit van leven te verbeteren. Het feit dat deze review is gepubliceerd, bewijst dat HD steeds meer bekendheid krijgt binnen de tandheelkundige gemeenschap. Laten we dus een applaus geven aan de tandartsen die bereid zijn om de tandheelkundige dilemma’s van HD aan te pakken – want iedereen verdient een reden om te glimlachen.