KINECT-HD onderzoek toont aan dat valbenazine onwillekeurige bewegingen bij de ziekte van Huntington verbetert

Chorea – ongewenste, onrustige of schokkerige bewegingen – is een van de meest opvallende kenmerken van de ziekte van Huntington (ZvH). Er zijn al specifiek voor de ZvH goedgekeurde medicijnen om chorea te behandelen, evenals zogenaamde off-label behandelingsmogelijkheden. Maar alle bestaande behandelingen hebben mogelijke nadelen, dus nieuwe medicijnen om chorea te verminderen kunnen zeer waardevol zijn – vooral als ze worden ondersteund door goed klinisch onderzoek. Nu heeft Neurocrine Biosciences positieve topresultaten aangekondigd van hun KINECT-HD onderzoek met valbenazine. Het onderzoek toonde aan dat valbenazine chorea aanzienlijk verminderde in vergelijking met patiënten die een placebo kregen.

Chorea en de ziekte van Huntington

De grote meerderheid van mensen met de ZvH zal in een bepaald stadium van hun ziekte chorea ontwikkelen. De term komt van het Griekse woord voor dans, wat de onrustige, schokkerige of dansachtige aard van de bewegingen weerspiegelt. Hoewel veel patiënten zich ofwel niet bewust zijn van de bewegingen, of er niet erg door gehinderd worden, kunnen ze voor anderen beschamend of invaliderend zijn.

Er zijn al behoorlijk wat medische opties beschikbaar om chorea bij de ZvH te verminderen. Alle beschikbare opties werken door het gedrag van de neurotransmitter dopamine te veranderen, die belangrijk is voor beweging en gedrag.

De meest gevestigde medicamenteuze behandeling is tetrabenazine (merknaam Xenazine), die in de jaren ’50 werd ontwikkeld als medicijn voor psychiatrische aandoeningen zoals schizofrenie en in de jaren ’80 werd goedgekeurd voor de behandeling van onwillekeurige bewegingen. In de VS werd tetrabenazine pas in 2008 het eerste door de FDA goedgekeurde medicijn voor de behandeling van chorea bij mensen met de ZvH. Tetrabenazine wordt nu veel gebruikt, maar heeft als nadeel dat het een lage stemming of depressie kan verergeren, wat voor veel mensen met de ZvH een groot probleem is.

Naast tetrabenazine gebruiken artsen die de ZvH behandelen al lang verwante ‘antipsychotische’ medicijnen om te proberen chorea bij de ZvH te verminderen. Dit zijn onder andere medicijnen zoals olanzapine, risperidon, sulpiride en quetiapine. In deze situatie maken artsen in feite gebruik van een bijwerking van deze medicijnen: ze zijn bekend om het stijver maken van de spieren, en dat kan helpen om de chorea te onderdrukken.

Het gebruik van deze familie van medicijnen kan ook helpen bij het beheersen van andere belangrijke aspecten van de ZvH, met name de neiging tot prikkelbaarheid of agressie. Ze kunnen echter ook slaperigheid, problemen met bloedsuiker of cholesterol en andere mogelijke bijwerkingen veroorzaken. Ze worden ook ‘off-label’ gebruikt, wat betekent dat het goedgekeurde medicijnen zijn, maar niet specifiek zijn getest voor de behandeling van de ZvH in gedegen klinische onderzoeken.

Een van de meer recent ontwikkelde medicijnen in deze familie is deutetrabenazine (Austedo), dat zeer vergelijkbaar is met tetrabenazine maar langzamer door het lichaam wordt afgebroken. Deutetrabenazine werd in 2017 door de FDA goedgekeurd na een succesvol klinisch onderzoek maar is in geen enkel ander land goedgekeurd.

Valbenazine en het KINECT-HD onderzoek

Valbenazine (Ingrezza) is een chemische verwant van tetrabenazine en werkt via een vergelijkbaar mechanisme, maar werd ontwikkeld om langer werkzaam te zijn met minder bijwerkingen. Valbenazine wordt meestal eenmaal per dag ingenomen, in tegenstelling tot tetrabenazine (meestal driemaal) en deutetrabenazine (tweemaal).

Om te testen of valbenazine effectief is voor chorea bij de ZvH, startte Neurocrine Biosciences eind 2019 het KINECT-HD onderzoek, in samenwerking met de Huntington Study Group. Het onderzoek was een fase 3-studie – het soort groot onderzoek waarbij de FDA naar verwachting het medicijn zal goedkeuren voor gebruik bij patiënten, als het voldoet aan de vooraf bepaalde succescriteria.

KINECT-HD gebruikte een gerandomiseerd, dubbelblind ontwerp, wat betekent dat patiënten willekeurig werden toegewezen aan behandeling met valbenazine of placebopillen zonder werkzame stof; en noch patiënten noch het onderzoeksteam wisten welke behandeling werd gegeven. Er werden 128 patiënten ingeschreven, die elk 12 weken werden behandeld.

Succes zou worden beoordeeld op basis van of patiënten die met valbenazine werden behandeld een grotere verbetering in chorea ervaarden dan patiënten die met placebo werden behandeld. Dit werd beoordeeld met behulp van een verkorte versie van de Unified Huntington’s Disease Rating Scale, een gestandaardiseerd neurologisch onderzoek dat veel wordt gebruikt bij de ZvH. Deze chorea-beoordeling werd uitgedrukt in een getal genaamd de totale maximale chorea-score (TMC).

Zoals je zou verwachten, keek het onderzoek ook naar een breed scala aan andere metingen zoals veiligheidsbeoordelingen, veranderingen in stemming en algemene beoordelingen van de ernst van de ZvH-symptomen. Je kunt de onderzoeksopzet en officiële updates bekijken op clinicaltrials.gov.

De resultaten

In een persbericht op 7 december 2021 kondigde Neurocrine aan dat de eindresultaten van het onderzoek positief waren. Patiënten die aan het begin van het onderzoek valbenazine kregen toegewezen, eindigden met chorea-scores die 3,2 punten lager waren dan patiënten die placebo kregen toegewezen. Dit verschil was ‘statistisch significant’, wat betekent dat het zeer onwaarschijnlijk was dat het door toeval gebeurde.

Neurocrine heeft nog niet veel meer details gegeven, maar de informatie die tot nu toe is vrijgegeven suggereert dat er ook verbeteringen waren in enkele van de andere uitkomstmaten, waaronder scores die beoordelen of de persoon met de ZvH en hun verzorger vinden dat ze over het algemeen beter zijn. Er werd ook opgemerkt dat er geen grote onverwachte veiligheidsproblemen of verergering van suïcidale gedachten of gedrag waren met valbenazine.

Wat we niet weten

In een jaar dat over de hele linie uitdagend was, met meer dan zijn deel aan onwelkom nieuws voor klinische onderzoeken naar de ZvH, is het duidelijk geweldig dat de uitkomst van het KINECT-HD klinische onderzoek positief was. Het niveau van detail dat we tot nu toe hebben gezien is vrij minimaal, wat normaal is voor een eerste aankondiging.

Het zou fijn zijn om wat meer detail te zien in die verbetering van 3,2 punten in chorea. De chorea-schaal in kwestie heeft een maximumwaarde van 28 (de ergst mogelijke chorea), en het maakt een groot verschil hoe erg de chorea van de patiënten in het begin was. Als de gemiddelde chorea-score aan het begin 15 was, zou een verbetering van 3 punten 20% zijn. Maar als de beginscore 6 was, vertegenwoordigt een afname van 3 punten een verbetering van 50%. Dus die informatie maakt een groot verschil voor hoe we de gunstige verandering interpreteren.

Met verschillende medicijnopties die al beschikbaar zijn voor de behandeling van chorea bij de ziekte van Huntington, zal een belangrijke volgende stap voor wetenschappers, artsen en patiënten zijn om uit te zoeken hoe valbenazine zich verhoudt tot de andere opties. Het is een goed teken dat valbenazine slechts eenmaal per dag wordt ingenomen, in plaats van in meerdere doses zoals de andere door de FDA goedgekeurde medicijnen. KINECT-HD kan ons alleen vertellen hoe valbenazine zich verhoudt tot placebo (d.w.z. geen chorea-behandeling) – niet hoe het zich verhoudt tot de andere medicijnen op de markt, zowel qua bijwerkingen als effectiviteit. Dat kan moeilijk of onmogelijk te beoordelen zijn zonder onderzoeken die de behandelingen direct met elkaar vergelijken.

Wat komt er nu

Neurocrine is van plan om de volledige resultaten van het onderzoek te delen op wetenschappelijke conferenties in 2022 en we kunnen verwachten dat ze ook in een peer-reviewed wetenschappelijk tijdschrift zullen worden gepubliceerd. Het bedrijf is ook van plan om een goedkeuringsaanvraag in te dienen bij de FDA. We hebben nog niets gehoord over plannen buiten Noord-Amerika.

Parallel hieraan heeft Neurocrine de KINECT-HD2-studie gestart, die voornamelijk bedoeld is om de deelnemers aan het vorige onderzoek valbenazine te laten blijven nemen op een open-label basis. KINECT-HD2 staat ook open voor sommige patiënten die niet betrokken waren bij het eerdere onderzoek; meer informatie is beschikbaar op de HSG website.

Dus een drukke paar maanden in het vooruitzicht voor Neurocrine en de onderzoekslocaties en we kijken uit naar de volledige resultaten van het onderzoek en updates over de goedkeuring te zijner tijd. Laten we ondertussen dit goede nieuws aan het einde van 2021 vieren, en onze hoed afnemen voor de onderzoeksteams en vooral de patiënten en families die de extra mijl hebben afgelegd om dit onderzoek succesvol af te ronden in zo’n uitdagend jaar.

Meer informatie

• Persbericht over de belangrijkste resultaten van de KINECT-HD klinische studie