2011 – een jaar in onderzoek naar de ziekte van Huntington

2011 was een jaar van grote gebeurtenissen, en de wereld van de ziekte van Huntington vormde geen uitzondering. Van de lancering van HDBuzz en de groei van de wereldwijde HD-gemeenschap tot intrigerende vooruitgang in fundamenteel onderzoek en de zekerheid dat effectieve behandelingen dichterbij zijn dan ooit. Onze terugblik op 2011 kijkt terug – en vooruit.

HDBuzz, jaar één

Toen we op 17 januari 2011 de knop indrukten om HDBuzz te lanceren, twijfelden we of iemand geïnteresseerd zou zijn. Maar de feedback die bijna direct van lezers binnenkwam, overtuigde ons dat we de honger naar betrouwbaar, begrijpelijk nieuws over onderzoek naar de ziekte van Huntington eerder hadden onderschat. Het lezen van jullie berichten en het persoonlijk ontmoeten van lezers blijft een bron van inspiratie en drijft ons om door te gaan.

HDBuzz blijft floreren. In 2011 groeide ons consortium van financiers van drie naar twaalf HD-familieverenigingen. HDBuzz heeft zich gevestigd als de belangrijkste leverancier van HD-onderzoeksnieuws, en levert gesyndikeerd nieuws aan negentien belangrijke HD-websites. In september was HDBuzz’s innovatieve aanpak van wetenschappelijke communicatie het onderwerp van een redactioneel artikel in het vooraanstaande wetenschappelijke tijdschrift Trends in Molecular Medicine.

En dankzij een wereldwijd team van 55 vrijwillige vertalers (bedankt mensen – jullie zijn geweldig!), zijn onze artikelen nu beschikbaar in tien talen – met meer op komst. (Om van taal te veranderen, klik op het wereldbol-symbool rechtsboven op elke pagina van HDBuzz.net.)

Als je dit leest, ben je in goed gezelschap. HDBuzz ontvangt nu ongeveer 60-70.000 bezoeken per maand en heeft meer dan 2.200 volgers via e-mail, Twitter en Facebook.

Wat betreft de toekomst? Wel, we zijn blij te kunnen aankondigen dat het succes van HDBuzz in 2011 ons heeft overtuigd om het project voor onbepaalde tijd voort te zetten. Onze drie kernfinanciers – de HD Society of America, Huntington Society of Canada en HD Association England & Wales – hebben zich allemaal gecommitteerd aan doorlopende financiering voor 2012 en daarna. En blijf alert voor spannend nieuws over aanvullende steun begin 2012.

De onderzoekspijplijn

Een van onze hoofddoelen met HDBuzz is het vergroten van bewustzijn over hoe nieuwe medicijnen worden ontwikkeld en goedgekeurd. We denken dat bewustzijn van het grote aantal experimentele behandelingen in ‘de pijplijn’ – van zeer vroege ontwikkeling tot aan klinische studies bij mensen – een manier is om de frustratie tegen te gaan die HD-getroffenen vaak voelen over het gebrek aan effectieve behandelingen, of de teleurstelling als een bepaald medicijn faalt.

CHDI’s jaarlijkse Therapeutics Conference in februari was een geweldige gelegenheid om dit te benadrukken. HDBuzz bracht je dagelijkse updates en interviews vanaf de conferentie. We waren onder de indruk van de diversiteit aan therapieën in alle ontwikkelingsfasen en vooral van het werk van medicinale chemici – de mensen die medicijnen ‘ontwerpen’ om veilig een bepaald doel te raken. De conferentie herinnerde ons er ook aan dat enkele van ’s werelds slimste wetenschappers onvermoeibaar samenwerken om HD te bestrijden.

Een jaar in klinische studies

Het was een gemengd jaar qua nieuws over klinische studies voor HD. Grote studies van twee medicijnen – minocycline en dimebon – die werden getest als mogelijke ziekte-vertragende behandelingen – waren negatief, en de ontwikkeling van beide medicijnen is gestopt.

Vanzelfsprekend hadden we liever positieve resultaten van deze studies gerapporteerd, maar ze stellen ons in staat een van onze favoriete boodschappen te herhalen: wetenschap is cumulatief – het gaat altijd vooruit. Deze negatieve studieresultaten zullen ons helpen om inspanningen te richten op het ontwikkelen van betere medicijnen, en ondertussen hebben ze de gemeenschap geholpen om de infrastructuur te ontwikkelen voor het effectief uitvoeren van studies.

2011 was turbulent voor NeuroSearch en de ontwikkeling van hun medicijn gericht op bewegingssymptomen bij de ziekte van Huntington – Huntexil (ook bekend als ACR16 en pridopidine). De resultaten van twee klinische studies – MermaiHD in Europa en HART in de VS – toonden slechts een marginaal voordeel voor vrijwillige bewegingscontrole. In de zomer werd het bedrijf door de Europese en Amerikaanse medicijnagentschappen verteld dat ze een nieuwe grote (‘fase 3’) klinische studie moesten uitvoeren voordat ze goedkeuring van het medicijn zouden overwegen. NeuroSearch onderging in de herfst een herstructurering om zich te concentreren op de ontwikkeling van Huntexil – en nu wachten we op nieuws over de geplande studie.

In februari interviewden we het wereldwijde hoofd Neurowetenschappen bij Novartis en waren we onder de indruk van het werk van het onderzoeksteam voor de ziekte van Huntington van het bedrijf. November bracht het teleurstellende nieuws dat Novartis had besloten om hun Europese onderzoekscentrum voor neurowetenschappen in Zwitserland te sluiten. Opnieuw niet wat we hadden willen horen, maar we putten troost uit het feit dat Novartis’ HD-onderzoeksteam in Massachusetts actief blijft, en Novartis’ betrokkenheid bij het veld heeft onmiskenbaar waardevolle vooruitgang gebracht die ons allemaal zal helpen in de zoektocht naar behandelingen.

De medicijnen komen eraan

Familieleden van Huntington-patiënten zeggen vaak dat hen is verteld dat mogelijke behandelingen ‘ongeveer vijf jaar weg zijn’ – al twintig jaar lang. Het tempo van wetenschappelijke vooruitgang kan frustrerend traag zijn, maar het HD Wereldcongres in Melbourne in september (gebracht door onze Oz Buzz feature!) diende als herinnering aan de vele behandelingen die al worden getest, of klaar zullen zijn om in de komende een of twee jaar in studies te gaan.

Vraag honderd HD-onderzoekers wat zij denken dat de beste aanpak is voor het behandelen van HD en waarschijnlijk zouden de meesten gen-uitschakeling zeggen. Gen-uitschakeling is voor de ziekte van Huntington wat het dichtdraaien van de kraan is voor een overlopend bad. Gen-uitschakelende medicijnen onderscheppen de boodschapper-molecule die cellen vertelt om het schadelijke gemuteerde huntingtine-eiwit te maken. De hoop is dat het ‘uitschakelen’ van het gen op deze manier schade zal voorkomen en cellen zal laten herstellen.

2011 was een groot jaar voor gen-uitschakeling: verschillende onderzoeksteams hebben nu behandelsucces gezien in HD-knaagdiermodellen – niet alleen het vertragen van achteruitgang maar daadwerkelijke verbetering. In oktober rapporteerden we dat een poging om alleen het gemuteerde gen uit te schakelen, terwijl de gezonde kopie intact bleef, had gewerkt bij muizen. Nu hebben niet minder dan drie groepen succesvolle veiligheidsstudies in primaten gerapporteerd, een cruciale laatste stap voordat studies bij mensen kunnen beginnen. De race is begonnen om die studies te laten gebeuren. Met een beetje geluk zal er minstens één beginnen voordat we 2013 verwelkomen.

Naast gen-uitschakeling zijn verschillende medicijnen ofwel in studies ofwel dichtbij studies. Het EU’s Paddington project onderzoekt een sirtuin-1 remmer medicijn in centra door heel Europa (een HDBuzz artikel over sirtuines komt binnenkort…). Pfizer en anderen werken aan remmers van fosfodiësterase enzymen, die het functioneren van synapsen, de verbindingen tussen neuronen, zouden kunnen verbeteren. Prana Biotech kondigde onlangs een fase 2 studie aan van hun koper-interacterende medicijn PBT2 in Australië en de VS. En verschillende andere HD-studies worden gepland.

Deze ontwikkelingen richting therapieën gebeuren tegen een achtergrond van een wereldwijde HD-gemeenschap die groter en beter georganiseerd is dan ooit. Dankzij cruciale studies zoals PREDICT-HD en TRACK-HD, hebben we nu een vrij goed idee van de beste manieren om de medicijnen effectief te testen.

Van kleine eikels…

Wat als die medicijnen niet werken, of niet genoeg zijn om iedereen effectief te behandelen? Wel, er zijn tientallen andere potentiële behandelingen in vroegere stadia van de pijplijn, die worden vooruitgestuwd door teams over de hele wereld. In 2011 rapporteerden we over succesvolle muizenstudies van verschillende nieuwe benaderingen – KMO remming, eiwitvouwing, melatonine, dantroleen en HDAC remming, om er maar een paar te noemen.

En er is geen tekort aan cool onderzoek dat gebeurt aan het ‘fundamentele wetenschap’ einde van de pijplijn. Enkele van onze favoriete verhalen dit jaar waren nieuwe inzichten in de vorm en functie van de gemuteerde en gezonde huntingtine eiwitten; intrigerend bewijs dat gemuteerd huntingtine de functie van wiebelige microscopische haartjes genaamd cilia kan beïnvloeden; en toenemend bewijs dat HD een ziekte van het hele lichaam is die hormonen en spijsvertering beïnvloedt naast de hersenen.

In deze diepe midwinterdagen, denken we graag aan deze nieuwe wetenschappelijke ontdekkingen als sneeuwvlokken die landen bovenop een gletsjer. Een enkele sneeuwvlok stelt misschien niet veel voor op zichzelf, maar gecombineerd en gevormd over de jaren, kan hun kracht bergen verzetten.

Vooruitkijkend

We weten niet wat 2012 zal brengen, en we zijn ons scherp bewust dat voor ieder persoon die getroffen is door de ziekte van Huntington, of risico loopt, de klok nooit stopt met tikken. Gelukkig stopt de wetenschap ook nooit, en hoewel we je niet precies kunnen vertellen wanneer effectieve behandelingen voor HD beschikbaar zullen zijn, zijn we ervan overtuigd dat HD kan worden behandeld, en het moment waar we allemaal op wachten komt elke dag dichterbij.

Aangezien het tijd is voor nieuwjaarsvoornemens, hier is de onze: we beloven door te gaan met hard werken om je op de hoogte te houden van het laatste HD-onderzoeksnieuws gedurende 2012.

We willen je bedanken, onze lezers, voor het maken van HDBuzz tot zo’n succes in zijn eerste jaar. Jouw enthousiasme blijft ons inspireren, en we kijken ernaar uit om meer ‘substantiële hoop’ te bieden in een 2012 gevuld met spannend nieuws en coole wetenschap.

Meer informatie

• HDBuzz interviewt CHDI management
• Minocycline: einde van het verhaal?
• Dimebon faalt in late fase klinische studie
• Onze laatste Huntexil update
• HDBuzz interviewt Novartis
• HD Wereldcongres terugblik
• Gen-uitschakeling zet gerichte stap voorwaarts
• Onze laatste gen-uitschakeling update
• Details over Prana’s PBT2 studie
• TRACK-HD: klinische studies versterken
• KMO-remmer verbetert levensduur van HD-muizen
• Eiwitvouwing medicijn helpt HD-muizen
• Melatonine behandeling succesvol bij HD-muizen
• Volume verlagen met dantroleen helpt HD-muizen
• Gevaarlijke delen van huntingtine onthuld
• HD krijgt er cilia bij
• Niet alleen in je hoofd: spijsverteringsproblemen bij HD