Beïnvloedt de ZvH-mutatie de groei van kinderen?
Een kleine studie suggereert dat kinderen met de ZvH-mutatie maar zonder symptomen subtiele verschillen in groei vertonen. Wat betekent dit?
Het huntingtine-gen en -eiwit zijn actief in ons hele lichaam, en gewichtsverlies is een bekend probleem zodra de symptomen van de ziekte van Huntington beginnen. Toch zien en voelen mensen met de mutatie die de ZvH veroorzaakt er jarenlang hetzelfde uit als mensen zonder de mutatie. Nu suggereert een kleine studie dat kinderen die drager zijn van de ZvH-mutatie mogelijk subtiele verschillen in groei vertonen. Zijn deze verschillen echt, en wat betekenen ze?
Ontwikkeling versus degeneratie
De ziekte van Huntington wordt geclassificeerd als een ‘neurodegeneratieve ziekte’, omdat het een geleidelijk verlies van hersencellen veroorzaakt. Moderne wetenschappelijke technieken zijn beter dan ooit in het opsporen van de vroege effecten van neurodegeneratie. We kunnen bijvoorbeeld subtiele veranderingen op MRI-scans zien, jaren voordat er veranderingen beginnen.
We weten echter ook dat het huntingtine-eiwit, dat wordt geproduceerd door het ZvH-gen, belangrijk is voor een gezonde ontwikkeling. Minder duidelijk is welk effect, als dat er al is, het gemuteerde ZvH-gen heeft op de ontwikkelende hersenen en het lichaam.
Een studie uit de jaren ’80 meldde dat verschillen in lengte, gewicht en hoofdomtrek licht verschilden bij mensen met risico op het ontwikkelen van de ZvH. Meer recent toonden metingen van MRI-scans kleinere schedelvolumes aan bij mannen – maar niet bij vrouwen – met de ZvH-mutatie.
Op basis van deze rapporten hebben sommige onderzoekers gesuggereerd dat deze verschillen betekenden dat de hersenen en lichamen van mensen met de ZvH-mutatie zich anders ontwikkelen. Het is een controversieel gebied, en andere studies op deze gebieden hebben niet dezelfde resultaten gevonden.
Een probleem met dit gebied is dat het bij het bestuderen van volwassenen moeilijk kan zijn om onderscheid te maken tussen ontwikkelingsverschillen (dingen die anders zijn tijdens het opgroeien) en degeneratieve veranderingen (dingen die later veranderen, zodra de ziekte begint).
Denkt er dan niemand aan de kinderen?
De voor de hand liggende manier om dit probleem aan te pakken zou zijn om deze metingen te herhalen bij kinderen met en zonder de ZvH-mutatie. Maar dit werpt een groot ethisch probleem op: je zou kinderen uit ZvH-families genetisch moeten testen. Het testen van kinderen op de ZvH-mutatie is onethisch omdat het ieders recht is om zelf te beslissen of ze zich willen laten testen.
Een groep onderzoekers onder leiding van Dr. Peg Nopoulos van de Universiteit van Iowa bedacht een slimme oplossing voor dit dilemma en heeft zojuist hun bevindingen gepubliceerd in het tijdschrift Neurology.
Ze rekruteerden 34 kinderen uit ZvH-families; elk kind had 50% kans om een verlengd ZvH-gen te hebben geërfd, maar geen van de kinderen had tekenen of symptomen van de ziekte van Huntington.
DNA van elk kind werd getest op de mutatie, maar de resultaten werden geheim gehouden voor iedereen – de kinderen, de ouders en de onderzoekers.
De onderzoekers maten de lengte, het gewicht en de hoofdomtrek van de kinderen. Alle identificerende gegevens werden verwijderd van de metingen, die vervolgens werden gecombineerd met de genetische testresultaten voor de statistische analyse.
Van de 34 deelnemende kinderen bleken er twintig drager te zijn van de ZvH-mutatie, terwijl veertien negatief testten.
Omdat de groepen klein waren, namen de onderzoekers ook een grote groep van 138 kinderen op die niet uit ZvH-families kwamen, om te dienen als vergelijkingsgroep voor de kinderen met de ZvH-mutatie.
Subtiele verschillen
De kinderen hadden een gemiddelde leeftijd van ongeveer dertien jaar en de onderzoekers berekenden dat de twintig met de ZvH-genetische mutatie naar schatting meer dan dertig jaar verwijderd waren van het krijgen van ziekteverschijnselen.
“Dit onderzoek verandert niets aan het feit dat fysiek uiterlijk niet kan worden gebruikt om te voorspellen of iemand de ZvH zal ontwikkelen”
Er werden subtiele verschillen gevonden tussen de kinderen met de ZvH-mutatie en de controlegroep. Degenen met de mutatie waren heel iets korter en lichter, en hun hoofden waren een klein beetje kleiner. Interessant genoeg was het verschil in hoofdomvang gekoppeld aan de lengte van het abnormale gen.
De verschillen waren allemaal klein, en zoals de onderzoekers aangeven, is het onwaarschijnlijk dat ze op zichzelf significant zijn – ze wijzen eerder op mogelijke subtiele, vroege effecten van de ZvH-mutatie op de ontwikkeling van kinderen.
Kanttekeningen
Hoewel deze studie interessant is omdat ze het idee ondersteunt dat het ZvH-gen een rol speelt bij de ontwikkeling, roept ze misschien meer vragen op dan ze beantwoordt.
Een belangrijke kanttekening is dat het aantal bestudeerde kinderen zeer klein was, waardoor het mogelijk is dat slechts één of twee kinderen met metingen buiten het gemiddelde bereik de uitkomsten kunnen vertekenen.
Dit wordt benadrukt door het feit dat de onderzoekers een groep kinderen moesten opnemen die niet uit ZvH-families kwamen, aangezien de verschillen tussen de ZvH-familie kinderen met en zonder de mutatie veel minder opvallend waren. De risicokinderen die negatief testten waren zelfs ongewoon zwaar – een vreemd resultaat dat onmogelijk iets te maken kan hebben met het ZvH-gen en waarschijnlijk op toeval berust.
Door kinderen uit niet-ZvH-families te gebruiken, werd het vermogen van de onderzoekers om verschillen te detecteren die verband houden met de ZvH-mutatie dus vergroot. Maar het introduceerde ook een andere mogelijke foutenbron. Alle kinderen met de mutatie groeiden op met een of meer familieleden die door de ziekte van Huntington waren getroffen. Deze leefsituatie kan effecten hebben op voeding en ontwikkeling. Zoals we weten, kan de ZvH huishoudens chaotisch maken op een manier die het voor kinderen moeilijker maakt om te gedijen. De ‘controle’ kinderen waren vrij van al deze ‘omgevings’ invloeden op de ontwikkeling.
Belangrijkste boodschap
Dit tot nadenken stemmende onderzoek benadrukt het belang van het bestuderen van de allereerste effecten van de mutatie die de ziekte van Huntington veroorzaakt. Het idee dat de mutatie de zeer vroege groei en ontwikkeling kan beïnvloeden is zeker belangrijk, maar we moeten concluderen dat in dit stadium de jury er nog steeds over beraadslaagt.
De onderzoekers achter dit rapport volgen nu de ontwikkeling van de kinderen in de tijd, om te zien of ze significante effecten kunnen ontdekken. Maar we weten uit bestaande studies dat eventuele effecten subtiel zullen blijven en ruim binnen de normale variatie tussen zich ontwikkelende kinderen vallen.
Iets waar mensen met risico op de ZvH zich vaak zorgen over maken, is dat omdat ze op hun moeder of vader lijken die de ziekte had, het moet betekenen dat ze het gen hebben geërfd. We willen lezers geruststellen dat alle tot nu toe gepubliceerde wetenschap deze angsten weerlegt.
Hoewel het interessante wetenschappelijke vragen oproept over de biologie van het huntingtine-gen, verandert dit nieuwe onderzoek niets aan de fundamentele waarheid dat fysiek uiterlijk niet kan worden gebruikt om te voorspellen of iemand de ZvH zal ontwikkelen.
Meer informatie
Voor meer informatie over ons openbaarmakingsbeleid, zie onze FAQ…
