De interactie tussen cellulaire energie niveaus en de ZvH is ingewikkelder dan we eerder dachten, maar het opent een deur naar meer mogelijke behandelingen. Het lijkt erop dat geneesmiddelen die de productie van energie kunnen vertragen, de ZvH cellen beïnvloedt door ze te redden van disfunctioneren en celdood.

Energie bij de Ziekte van Huntington

Energie is een groot probleem binnen de Ziekte van Huntington (ZvH). Een van de meest voorkomende symptomen bij mensen met de ZvH is gewichtsverlies: de uitgehongerde gelaatstrekken van ZvH-patiënten zijn direct herkenbaar voor vele ZvH-familieleden. Vreemd genoeg is er niet veel bekend over hoe en waarom dit gebeurt. ZvH patiënten eten in het algemeen net zo veel als mensen zonder de ZvH, zo niet veel meer, maar ze hebben moeite om op gewicht te blijven. Dus het lijkt erop dat het probleem niet is om genoeg calorieën binnen te krijgen, maar een beletsel bij het gebruik van de energie die ze consumeren.

Wetenschappers beginnen te begrijpen dat één van de functies van het Huntingtine-eiwit is om de productie van energie in de cellen te reguleren. Een groep onderzoekers onder leiding van Dr Marcy MacDonald’s heeft aangetoond dat in de bloedcellen van patiënten met de ZvH, de hogere CAG herhalingen (repeats) in het huntingtine-gen samengaan met lagere totale energieniveaus. Dat is belangrijk, want meer CAG herhalingen veroorzaken vaak een vroegere aanvangsleeftijd van de ziekte.

Door die koppeling tussen CAG herhalingen en energie, vroegen onderzoekers zich af, of verhoging van de energieniveaus nuttig zou kunnen zijn bij de ZvH. Verschillende lopende onderzoeken, waaronder die met creatine en co-enzym Q10, zijn gebaseerd op het idee dat verhoogde energieniveaus voor de ZvH nuttig zou kunnen zijn.

Maar de symptomen binnen de ZvH zijn complex, het kan moeilijk zijn om erachter te komen welke symptomen door de ziekte zijn veroorzaakt, en welke symptomen door het lichaam zijn ontstaan om daar mee om te gaan. Het is een beetje alsof je koorts hebt - het is niet bepaald prettig, maar het is een manier waarop het lichaam infecties bestrijdt. Dus, zijn de gereduceerde energieniveaus in de ZvH veroorzaakt door de ziekte, of iets dat het lichaam doet om, om te gaan met een ander probleem dat we niet begrijpen?

Kan het verminderen van de stofwisseling goed zijn voor cellen met de ZvH mutatie?

Ongeveer twee jaar geleden was er een verrassing, toen een team van onderzoekers, die werkten met Dr Brent Stockwell aan de Columbia University, op zoek was naar medicijnen om cellen met de ZvH-mutatie voor afsterven te behoeden. Zij ontdekten dat chemische stoffen die het metabolisme (stofwisseling), ofwel de energieproductie afremmen, ervoor zorgden dat de cellen weer gezonder werden.

Dat veroorzaakte enige verwarring - energieniveaus zijn laag in cellen met de ZvH-mutatie en veel ZvH-patiënten nemen medicijnen en calorierijk voedsel het om hun energieniveaus te verhogen. Daarintegen stelde Stockwell’s team dat het vertragen van de stofwisseling cellen met de ZvH-mutatie zou kunnen beschermen. Zou dit waar kunnen zijn?

Vamsi Mootha, in samenwerking met Vishal Gohil en anderen, hebben eraan gewerkt om de situatie beter te begrijpen. Energieniveaus zijn ook belangrijk bij aandoeningen zoals hartaanvallen en beroertes, waar belangrijke cellen niet genoeg zuurstof krijgen. Eerder heeft Mootha aangetoond dat een stof genaamd Meclizine hartcellen beschermt tegen schade door een gebrek aan zuurstof.

“Meclizine zorgt voor bescherming van de ZvH cellen en voorkomt afsterven, dit gebeurt door het metabolisme te vertragen ”

Meclizine werkt gedeeltelijk, zoals de manier waarop Stockwell’s stoffen werken,. Dus heeft hij het nogmaals getest in een ander ZvH-celmodel. Het bleek dat Meclizine cellen met de ZvH-mutatie beschermt tegen afsterven door hun stofwisseling te vertragen, in overeenstemming met de bevindingen van Stockwell.

Het is niet duidelijk of de door Stockwell en Mootha waargenomen effecten zich zullen vertalen naar cellen van ZvH-patiënten. Ter verbetering van eenvoudige celmodellen, onderzocht Mootha de effecten van Meclizine in worm- en fruitvlieg-modellen van de ZvH. Deze diermodellen vertoonde enige verbetering bij behandeling met Meclizine, maar extra studies bij muizen of ratten zouden gewenst zijn. Knaagdieren-studies kosten meer middelen en tijd om te bestuderen, daarom gebruiken wetenschappers vaak eerst organismen met een kortere levensduur, zoals vliegen en wormen.

Wat nu?

Deze reeks van onverwachte bevindingen laat zien waarom we heel voorzichtig moeten zijn met de ontwikkeling van geneesmiddelen voor de ZvH. Op het eerste gezicht is het verleidelijk om een probleem als lage energieniveaus te verhelpen door het te verhogen. Maar, als we verder kijken wordt het beeld complexer. Het is nog steeds niet duidelijk welk aspect van het metabolisme verantwoordelijk is voor de schade aan cellen met de ZvH-mutatie, of hoe het wordt geholpen door Meclizine. Maar u kunt er zeker van zijn dat deze wetenschappers het zullen gaan uitzoeken.

Een interessante aspect van het verhaal is dat Meclizine al een goedgekeurd medicijn is maar niet voor de ZvH. Het is een anti-misselijkheids medicijn dat in vele landen vrij over de toonbank verkrijgbaar is. Het is nog te vroeg om dit medicijn in te gaan nemen op basis van dit onderzoek, maar het doet deugd om te zien dat onderzoekers ook proberen om reeds bestaande medicijnen in hun wetenschappelijke studies te betrekken die snel zouden kunnen worden gebruikt bij mensen met de ZvH, zodra we ze beter begrijpen.